Menu
BVO logo

Growth mindset: de noodzaak van morgen

Je ziet het, je merkt het, je hoort het: ons werk verandert. Door de digitalisering en robotisering verdwijnen veel banen, maar komen er ook nieuwe banen bij. Mensen zullen dus nieuwe vaardigheden moeten leren. Deze ontwikkeling vraagt echter ook wat van organisaties. Willen zij klaar zijn voor de uitdagingen van morgen, dan zullen zij vandaag een shift moeten maken naar een mindset die iedere dag leren en verbeteren stimuleert: de growth mindset.

Nemen robots ons werk over?

Een jaar geleden keken we er nog van op, intussen zijn we er al helemaal aan gewend: de kassaloze winkel van Albert Heijn, waar je als klant alles zelf scant en betaalt. Er komt geen mens meer aan te pas. En wat te denken van ProRail, waar ze sinds vorig jaar experimenteren met vrachtvervoer per trein zonder machinist. Het zijn maar twee van de talloze voorbeelden die laten zien hoe razendsnel de technologische ontwikkelingen gaan, en hoe ingrijpend ze arbeidsmarkt veranderen.

Voor sommigen (de ‘technologieoptimisten’) zijn deze ontwikkelingen inspirerend, voor anderen (de ‘technologiedeterministen’) juist bedreigend. Beide groepen geloven dat de economie dankzij de nieuwe technologie zal doorgroeien, maar waar de deterministen volharden in een ‘jobless growth’, zijn de optimisten ervan overtuigd dat de groei zal leiden tot nog meer werkgelegenheid, welvaart en koopkracht.

En dan is er nog een derde groep mensen: zij kiezen de middenpositie. Uitgaande van vergelijkbare ontwikkelingen in de afgelopen decennia, verwachten zij dat er uiteindelijk meer werk zal ontstaan dan dat er verdwijnt, al zal dit dan wel vaak ander werk zijn. Het is dan wel belangrijk dat we slim samenwerken met robots. Zij worden straks namelijk wel, hoe je het ook wendt of keert, onze nieuwe collega’s.

De robot als collega, niet als vijand

Als Boertien Vergouwen Overduin kunnen wij ons goed vinden in het laatste standpunt, tot het tegendeel bewezen is. Wij delen wat dat betreft de visie van instituten als het World Economic Forum (WEF) en McKinsey. Zij stellen dat robots in sommige taken weliswaar beter zijn dan mensen, maar voegen daar ook aan toe dat er voor bepaald werk altijd unieke menselijke eigenschappen nodig zullen zijn. Denk dan aan activiteiten waarin een belangrijke rol is weggelegd voor creativiteit, nodig voor innovatie, of empathie, vaak de basis voor menselijke interactie. Maar ook het nemen van besluiten waarbij een zekere moraliteit of (maatschappelijke) verantwoordelijkheid belangrijk is, is en blijft mensenwerk.

Een handig overzicht van die onderscheidende menselijke competenties biedt de zogenaamde 21st Century Skills, een lijst opgesteld door het WEF, die vaardigheden als creatief denken, kritisch denken en probleemoplossend vermogen omvat.

Leren en blijven leren

Klinkt mooi allemaal, maar hoe benutten we dan de kansen die zich in deze tijd voordoen? Het is in ieder geval belangrijk dat we aangesloten blijven op de nieuwe ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en dat we daarin onze unieke menselijke competenties blijven (h)erkennen, waarderen en ontwikkelen. Don’t be scared, be prepared! Dat vraagt iets van ons. Vorig jaar nog maakte het WEF duidelijk dat het creëren van een ‘learning strategy’ en invulling geven aan een leven lang leren (‘become life long learners’) noodzakelijke voorwaarden zijn om wendbaar te blijven. McKinsey zegt het in een concreet cijfer: we zullen wekelijks zes uur moeten besteden aan bijblijven in de ontwikkelingen. Leren en blijven leren dus. Dát is de sleutel tot succes.

Nu zijn veel organisaties zich hier al langer van bewust en besteden ze veel aandacht aan mooie trainingen, workshops, opleidingstrajecten en academies. Toch zien we dat slechts een klein deel ook daadwerkelijk gebruikmaakt van deze mogelijkheden. De praktijk laat zien dat veel mensen het lastig vinden om regie te nemen over hun eigen ontwikkeling.

Uit de gesprekken die wij hierover voeren met onze klanten komt keer op keer hetzelfde vraagstuk naar voren: hoe zorgen we ervoor dat we onze medewerkers stimuleren deze regie wel te nemen? Dit is dan ook hét vraagstuk van deze tijd. De meeste van onze klanten weten heus wel waar ze het antwoord moeten zoeken: in een cultuur waar leren de norm is. Maar ja, de praktijk blijkt weerbarstig.

Growth mindset: eerste stap naar continu leren

In een lerende cultuur lopen de mensen vrijer rond. Zij zijn zich er namelijk van bewust dat van hen verandering en groei wordt gevraagd en dat zij hier (als mens) heel geschikt voor zijn. Medewerkers ervaren zo dat de organisatie erop vertrouwt dat zij zich blijven ontwikkelen, juist ook wanneer zijn voor nieuwe uitdagingen komen te staan. Zij ervaren dat zij niet bang hoeven zijn hun nek uit te steken. Dat het logisch is dat een eerste verbeterpoging, en ook een tweede of derde, niet perfect uitpakt, maar dat al die pogingen hoe dan ook veel leerrendement opleveren. Precies hierin herkennen we het effect van een growth mindset op het leerrendement. Professor Carol Dweck ontdekte dat niet alleen de talenten en vaardigheden zorgen voor succes, maar vooral onze denkwijze. Ze ontdekte dat we allemaal een mix hebben van twee mindsets, namelijk de fixed mindset en de growth mindset.

Iemand die handelt vanuit een fixed mindset is ervan overtuigd dat zijn talenten en capaciteiten vaststaande gegevens zijn, terwijl mensen die handelen vanuit een growth mindset geloven dat ze door moeite te doen in staat zijn om hun capaciteiten te ontwikkelen en te verbeteren. Dit zorgt ervoor dat ze graag leren. Kenmerkend voor mensen met een growth mindset is dat ze in de dagelijkse praktijk kansen zien om van te leren. Zo leren ze bijvoorbeeld van het succes van anderen. Ze zien kritiek als een vorm van advies waarvan je kunt leren, ze ervaren nieuwe uitdagingen niet als lastig, maar als – je voelt hem al aankomen – een kans om meer te leren.

Nieuwsgierig naar meer?

Meer weten over de growth mindset? Volg dan een training als Introductie in handelen vanuit een growth mindset, Leidinggeven aan leren of een andere training op dat vlak. Heb je vragen over deze of andere trainingen of ben je benieuwd wat wij kunnen betekenen voor jouw organisatie? Neem dan contact op met ons via 035 – 2 002 359 of info@bvo.nl. Wij staan je graag te woord.

Deel dit artikel

Wellicht ook interessant