Hoe kun je als manager écht luisteren naar je medewerkers?

Als manager wil je je team graag motiveren en instrueren. Hierbij ligt de nadruk op spreken, presenteren en overtuigen. Toch is er nog een vaardigheid die minstens net zo belangrijk is: luisteren. Luisteren helpt om je medewerkers echt te begrijpen en te helpen. In deze blog onderzoeken we hoe je écht kunt luisteren naar je medewerkers en waarom dit zo belangrijk is. 

Waarom is luisteren zo belangrijk voor managers? 

Luisteren gaat verder dan alleen het horen wat iemand zegt en erop reageren. Het is actief meedoen: je aandacht erbij houden, écht proberen te begrijpen wat de ander bedoelt en laten zien dat je meeleeft. Voor managers is dit om verschillende redenen van belang: 

• Vertrouwen opbouwen: Wanneer medewerkers zich gehoord voelen, ontstaat er een vertrouwensband. Ze zijn dan eerder geneigd om open te communiceren, wat leidt tot betere samenwerking. 
• Problemen vroegtijdig identificeren: Door aandachtig te luisteren en je luistervaardigheden in te zetten, kun je potentiële problemen of uitdagingen in een vroeg stadium herkennen en aanpakken. 
• Innovatie stimuleren: Medewerkers hebben vaak waardevolle inzichten en ideeën. Door echt te luisteren en je gespreksvaardigheden toe te passen, creëer je een omgeving waarin innovatie wordt aangemoedigd. 
• Betrokkenheid vergroten: Medewerkers die zich gehoord voelen, voelen zich meer betrokken bij hun werk en de organisatie als geheel. 
• Conflicten voorkomen: Veel conflicten ontstaan door miscommunicatie. Door actief te luisteren, kun je misverstanden voorkomen en potentiële conflicten in de kiem smoren. 

De uitdaging: Luisteren zonder oordeel 

Een van de grootste obstakels voor effectief luisteren is onze natuurlijke neiging om te oordelen. Als managers hebben we vaak de reflex om snel oplossingen aan te dragen of situaties te beoordelen. Maar echt luisteren vereist dat we deze neiging onderdrukken en open staan voor wat de ander te zeggen heeft, zonder direct met een antwoord klaar te staan. Dit betekent niet dat je het met alles eens hoeft te zijn. Het gaat erom dat je de ander de ruimte geeft om zijn of haar gedachten en gevoelens te uiten, zonder dat ze zich geremd voelen door jouw reactie. 

5 tips voor managers om echt te luisteren 

1. Creëer een veilige omgeving. Zorg voor een rustige setting waarin je medewerker zich op zijn gemak voelt. Laat zien dat je volledig aanwezig bent door je telefoon weg te leggen, je laptop dicht te klappen en je volledige aandacht te geven. 
2. Gebruik non-verbale communicatie. Je lichaamstaal zegt vaak meer dan woorden. Maak oogcontact en knik af en toe om te laten zien dat je actief luistert. Deze subtiele signalen moedigen de spreker aan om door te gaan en zich gehoord te voelen. 
3. Stel open vragen. Gebruik open vragen die uitnodigen tot verdere uitleg. Bijvoorbeeld: "Kun je me meer vertellen over hoe je tot die conclusie bent gekomen?" of "Wat betekent dit volgens jou voor het team?" 
4. Parafraseer en vat samen. Herhaal in je eigen woorden wat je hebt gehoord. Dit helpt niet alleen om te controleren of je de boodschap goed hebt begrepen, maar laat ook zien dat je actief luistert. Bijvoorbeeld: "Als ik het goed begrijp, zeg je dat..." 
5. Wees geduldig en laat stiltes toe. Voel niet de druk om elke stilte op te vullen. Soms hebben mensen even tijd nodig om hun gedachten te ordenen. Door comfortabel te zijn met stiltes, geef je je medewerker de ruimte om dieper na te denken en zich volledig uit te drukken. 

Het belang van een goed gesprek 

Een goed gesprek waarin een medewerker zich echt gehoord voelt, gaat verder dan alleen informatie uitwisselen. Het is hét moment om echt contact te maken en elkaar beter te begrijpen. Als medewerkers merken dat hun mening telt en hun zorgen serieus worden genomen, voelen ze zich gezien én gewaardeerd. Dat zorgt niet alleen voor meer werkplezier, maar ook voor betere resultaten. 

Een goed gesprek kan veel positieve effecten hebben. Het verhoogt de motivatie en betrokkenheid van medewerkers, stimuleert creativiteit en probleemoplossend vermogen en helpt om stress en frustratie te verminderen. Daarnaast versterkt het de band tussen manager en medewerker, wat uiteindelijk leidt tot betere prestaties en een hogere productiviteit. 

De voordelen van echt gehoord worden 

Voor medewerkers zijn de voordelen van zich echt gehoord voelen talrijk: 

• Verhoogd zelfvertrouwen: Wanneer iemands ideeën en meningen serieus worden genomen, groeit hun zelfvertrouwen. Zo ontstaat er meer initiatief en pakken ze sneller zelf de regie op de werkvloer. 
• Grotere werktevredenheid: Medewerkers die zich gehoord voelen, ervaren over het algemeen meer voldoening in hun werk. Ze voelen zich gewaardeerd en een belangrijk onderdeel van het team. 
• Verbeterde mentale gezondheid: Het gevoel hebben dat je stem ertoe doet, kan stress verminderen en het algemene welzijn verbeteren. Dit bevordert een positieve werksfeer en vermindert ziekteverzuim. 
• Verhoogde loyaliteit: Medewerkers die zich gehoord en gewaardeerd voelen, zijn vaak loyaler aan hun organisatie. Zo creëer je een stabiele werkomgeving en voorkom je hoog personeelsverloop. 
• Betere samenwerking: Wanneer medewerkers het gevoel hebben dat hun input wordt gewaardeerd, zijn ze meer geneigd om actief deel te nemen aan teamprojecten en samen te werken met collega's. 

De rol van de manager in het creëren van een luistercultuur 

Als manager speel je een belangrijke rol in het creëren van luistercultuur in je team. Door zelf het goede voorbeeld te geven en actief te luisteren, stimuleer je open communicatie. Dit leidt tot een omgeving waarin medewerkers elkaar beter begrijpen en samenwerken, wat de teamdynamiek en prestaties verbetert. Om een luistercultuur te bevorderen kun je een ‘open-deur’ beleid hanteren en regelmatig een-op-eengesprekken met teamleden houden. Moedig je team ook aan om feedback te geven en geef zelf het goede voorbeeld door feedback echt op te pakken. 

De kracht van luisteren 

Voor managers zijn goede luistervaardigheden een must. Door de tijd te nemen om echt te luisteren, creëer je een omgeving van vertrouwen, respect en innovatie. Je stelt je medewerkers in staat om hun volledige potentieel te benutten en draagt bij aan een positieve werkcultuur waarin iedereen zich gehoord en gewaardeerd voelt. 

Dus de volgende keer dat een medewerker je kantoor binnenstapt of je aanspreekt, neem dan een moment om echt te luisteren. Merk de inzichten die je opdoet en de positieve veranderingen die je teweeg kunt brengen, simpelweg door de kracht van echt luisteren te omarmen.